Nisanda tarihin en düşük seviyelerine gerileyen TEPAV Perakende Güven Endeksi, Mayıs’ta bir önceki aya göre 9,2 puan artarken bir önceki yılın aynı dönemine göre ise 2,1 puan azaldı.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından hazırlanan Perakende Güven Endeksi (TEPE), Mayıs’ta -18,6 puan oldu. TEPAV tarafından yapılan açıklamada şu başlıklar ön plana çıkıyor: “COVID-19’un etkisiyle nisan ayında perakende güven endeksi, Mayıs 2008’den bu yana en düşük seviyesini görmüştü. Mayıs ayında aktif vaka sayının azalması ve işyerlerinin açılmasıyla perakende güveninde toparlanma belirtileri görülmeye başlandı. TEPE, Mayıs 2020’de bir önceki aya göre 9,2 puan artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise 2,1 puan azaldı. Perakende güveninin geçen aya kıyasla artışında geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki iyileşme etkili oldu. Mayıs ayında yapılan TEPE anketi kapsamında perakendecilerin yüzde 35’i önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, yüzde 36’sı işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 30 oldu. “Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektörü, Mayıs ayında perakende güveni en fazla artan sektör oldu. Perakende güveninde Türkiye, geçen yıla göre AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi.”

Perakende Güveni Geçen Yıla Göre Azalırken, Geçen Aya Göre Arttı
Mayıs ayında -18,6 puan değerini alan TEPE, geçen yılın aynı dönemine göre 2,1 puan azalırken, geçen aya göre 9,2 puan arttı. TEPE değerinin geçen aya göre artışında, geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki iyileşme etkili oldu.

Perakendecilerin Satış Beklentisi, Geçen Aya Kıyasla Artarken Geçen Yılki Seviyesinin Altında Kaldı
Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri Mayıs 2020’de -12,4 puan oldu. Buna göre önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 22,0 puan artarken bir önceki yılın aynı ayına göre 5,8 puan azaldı.
Mayıs 2020’de TEPE anketi katılımcılarının yüzde 34,9’u önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, yüzde 35,5’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise, yüzde 29,6 oldu.

İşlerin Durumu, Geçen Aya Kıyasla Arttı
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu, Mayıs 2020’de -39,8 puan değerini alarak, Nisan 2020’ye göre 23,7 puan arttı. Mayıs 2019’a göre ise 1,4 puan azaldı. Mayıs 2020’de TEPE anketi katılımcılarının yüzde 16,9’u geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 56,7 olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise, yüzde 26,5 oldu.

Perakende Güveni En Çok “Elektrikli Ev Aletleri, Radyo ve Televizyonlar” Sektöründe Arttı
Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında Mayıs 2020’de, geçen yılın aynı dönemine göre “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “motorlu taşıtlar” ve “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” sektörlerinde artış, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” ve “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektörlerinde azalış görüldü. “Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “motorlu taşıtlar” ve “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” sektörleri ortalama değişimin üzerinde değer alırken, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” ve “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektörleri ortalama değişimin altında değer aldı. Perakende güveni en fazla “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektöründe azaldı.

Perakendecilerin Beklentileri İyileşiyor
TEPE anketine soru bazında bakıldığında Mayıs 2020’de, “geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu” ve “önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariş beklentisi” göstergeleri hem Mayıs 2019’a göre hem de Nisan 2020’ye göre arttı. “Önümüzdeki 3 ayda satış, istihdam ve satış fiyatı beklentisi” ve “işlerin geçen yıla göre durumu” göstergeleri Nisan 2020’ye göre artış, Mayıs 2019’a göre azalış gösterdi. “Gelecek yıl mağaza sayısı beklentisi” göstergesi ise ters seyir izledi.

AB’de Perakende Güveni, Geçen Yıla Göre Azalırken Geçen Aya Göre Sınırlı Arttı
AB-27 Perakende Güven Endeksi, Mayıs 2020’de -28,3 puan değerini aldı. AB-27’de perakende güveni bir önceki aya göre 0,9 puan artarken, geçen yılın aynı dönemine göre 28,9 puan azaldı. Türkiye, geçen yılın aynı dönemine kıyasla AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi.
AB-27 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Mayıs ayında geçen yıla göre artış gösteren ülke olmadı. Perakende güveni geçen yıla göre en az azalan ülke, Türkiye oldu.
Türkiye’yi Çek Cumhuriyeti ve Finlandiya takip etti. Endeks değeri geçen yıla göre en fazla düşen ülkeler ise sırasıyla İngiltere, Estonya ve Hırvatistan oldu. Bir önceki aya göre en fazla artış, Finlandiya’da yaşandı. Perakende Güven Endeksi’nde, Mayıs 2019’a göre azalış Euro Bölgesi’nde 28,8 AB-27’de 28,9 oldu. Nisan 2020’ye göre değişim incelendiğinde ise Türkiye’nin, AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergilediği görüldü.