Türkiye Ekonomi Politikaları Araştrma Vakfı’nın (TEPAV) yayınladığı İstihdam İzleme Bülteni’nin Eylül 2021 verileri yayınlandı. Buna göre Eylül ayında sigortalı çalışan sayısı artarken çiftçi sayısı geriledi; işsizlik ödeneği bekleyenlerin sayısı 134 bin oldu. İş yeri sayısı en çok artan sektör ise perakende oldu.
SGK Eylül ayı verilerine göre, sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 6,9 oranında artarak 22,4 milyon olarak gerçekleşti. Toplam sigortalı çalışanların yüzde 72,6’sını oluşturan sigortalı ücretli çalışan grubu yıllık olarak yüzde 8,5 (275 bin) arttı ve genel eğilimi belirleyici oldu. Esnaf-çiftçi grubundaki değişim yüzde 5 artış yönünde olmakla beraber alt sınıflarda eğilimler farklılaştı; bu dönemde esnaf sayısı yüzde 8,1 artış, çiftçi sayısında ise yüzde 7,4 (42 bin) düşüş görüldü. Diğer bir ifadeyle, 2013 yılında 1 milyonun üzerinde olan sigortalı çiftçi sayısı, uzun dönemdir gerileme eğiliminde ve Eylül 2021 itibarıyla 531 bin seviyesine düştü. Bu dönemde, kamu sektöründe sigortalı çalışan sayısındaki artış ise yüzde 0,7 ile sınırlı kaldı.
3 Ana Sektörde Daralma
Sigortalı ücretli çalışanların yüzde 53’ünü oluşturan 3 ana sektörde son altı ayın en düşük istihdam artışları gerçekleşti. Toplam sigortalı ücretli çalışanların yüzde 27,1’i imalat, yüzde 15,2’si toptan ve perakende ticaret ve yüzde 10,4’ü inşaat sektörlerinde istihdam ediliyor. Yıllık değişimlere bakıldığında, inşaat ve imalatta yüzde 9’un üzerinde artış görülmekle beraber söz konusu oranlar yıl içindeki düşük seviyelere işaret ediyor ve özellikle inşaattaki daralma dikkat çekiyor. Benzer değerlendirme toptan ve perakende ticaret sektörü (yıllık artış yüzde 4,8) için de geçerli. Diğer taraftan, sigortalı ücretli çalışanların yüzde 8,5’ini oluşturan dördüncü ana sektör olan idari ve destek faaliyetindeki istihdam son bir yılda yüzde 4,0 oranında geriledi.
İş Yeri Sayısı En çok Artan Sektör, Perakende Ticaret Oldu
Son bir yılda iş yeri sayısı 71 alt sektörde arttı ve artışların yüzde 45’i ticaret ve inşaat sektörlerinde kaydedildi. Eylül 2021’de Türkiye genelinde faaliyet gösteren iş yeri sayısı yüzde 6,9 (133 bin) artarak 2 milyon 62 bin oldu. 22 bin artış ile perakende ticaret sektörü iş yeri sayısı en fazla artan sektör oldu. Bu sektörü, bina inşaatı (20 bin), kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı (17 bin) ve toptan ticaret (7 bin) sektörleri izledi. Bunun dışında, eğitim, yiyecek ve içecek hizmetleri ile toptan ve perakende ticaret ve motorlu taşıt onarımı sektörlerinde de son bir yılda 5 binin üzerinde iş yeri sayısı artışı yaşandı.
İşsizlik Ödeneği Başvuruları Arttı
İşsizlik ödeneği başvuruları Eylül ayında da yüksek seyretti. İŞKUR verilerine göre, Kısa Çalışma Ödeneği uygulamasının 30 Haziran 2021 tarihi itibarıyla sona ermesiyle işsizlik ödeneğine başvurular Haziran-Temmuz döneminde 27 binden 232 bine yükseldi ve Eylül 2021 itibarıyla işsizlik ödeneği bekleyenlerin sayısı 134 bini buldu. Öte yandan, işsizlik ödeneğinden faydalananların oranı Temmuz ayında yüzde 56 iken, Eylül ayında bu oran yüzde 35 olarak gerçekleşti ve ödenek alanların sayısı 129 binden 48 bine geriledi.
