Röportajlar LEAD Network Başkanı Aysun Zaman: “Kadınlar İş Hayatında Sadece Cinsiyet Eşitliğini Sağlamak...

LEAD Network Başkanı Aysun Zaman: “Kadınlar İş Hayatında Sadece Cinsiyet Eşitliğini Sağlamak İçin Değil Ekonomik Değer Yaratmak İçin de Daha Fazla Yer Almalılar”

Türkiye dahil 8 farklı Avrupa ülkesinde 8000’i aşkın üyesiyle faaliyet gösteren bir sivil toplum örgütü olan LEAD Network, perakende ve tüketici ürünleri sektöründe çalışan, kadın odaklı ilk ve tek kâr amacı gütmeyen dernek. Lead Network Türkiye’nin Başkanı Aysun Zaman ile hem dernek faaliyetlerini hem de amaçlarını ve hedeflerini konuştuk. Kadınları yukarı pozisyonlara doğru çıkarken kaybettiğimizi söyleyen Zaman, kadınların üst yönetimlerde yer alma oranının artmasının finansal etkilerini gösteren birçok araştırma olduğunun da altını çiziyor.

Röportaj: Hünkar S. Görel

GPD Gelişim: Bize kısaca kendinizden bahsedebilir misiniz?
Aysun Zaman: 25 yılı aşkın süredir perakende sektöründe profesyonel olarak yer almaktayım. Şu anda Migros Ticaret A.Ş Pazarlama Direktörü olarak görev yapıyorum. Aynı zamanda LEAD Network Başkanı ve kurucu üyelerindenim.

LEAD Network’ün tarihçesini, misyonunu ve vizyonunu anlatabilir misiniz? Globalde ve Türkiye’de kaç üyeniz bulunuyor?
LEAD Network, Amerika’da faaliyet gösteren “Network of Executive Women”dan ilham alınarak 2014 senesinde, Amsterdam merkezli olarak kurulan bir organizasyon.
Perakende ve tüketici ürünleri sektöründe çalışan, kadın odaklı ilk ve tek kâr amacı gütmeyen dernek ve Türkiye dahil 8 farklı Avrupa ülkesinde 8000’i aşkın üyesiyle faaliyet gösteren bir sivil toplum örgütü. LEAD Network Türkiye, 5 üyesiyle birlikte 2015 yılında kurularak 2017 yılında dernek statüsüne sahip oldu. LEAD Network, Ahold Delhaize, CostCo, Metro, Waitrose, ICA gibi perakendecilerin yanı sıra P&G, Kimberly Clark, RB, GSK, Danone, Pepsico, Johnson & Johnson, Coca Cola, Unilever, Mondelez, Nestle gibi tedarikçiler tarafından da destekleniyor. Şu anda yaklaşık 700 üye ve 55 kurumsal destekçi ile faaliyetlerimize devam ediyoruz. Kurumsal destekçilerimiz arasında Atasun Optik, Arzum, Avon, A101, Barilla, Boyner Grup, Barry Callebout, Bizim Toptan, Burda Bebek, Carrefoursa, Chep Türkiye, Coca-Cola İçecek, Colgate-Palmolive, Danone, Dr. Oetker, Dydo, Eczacıbaşı, Gittigidiyor, Givaudan, GlaxoSmithKline(GSK), GroupeSEB, HARIBO, Hayat Kimya, Henkel, Hero Baby, HMK, Johnson & Johnson, Kellogs, KFC Türkiye, Kimberly-Clark, Koton, Lila Group, Little Ceasers, Man Power, MediaMarkt, Metro, Migros, Mondelez, Nestle, Nielsen, Nivea Beiersdorf, Olmuksan, Onur Market, Özay Hukuk Bürosu, PepsiCo , Pernod Ricard, Philip Morris, Pladis, Procter & Gamble, Reckitt Benckiser, Securitas, Teknosa, Tchibo Türkiye, Unilever, Uno gibi sektörün önemli kurumları yer alıyor.
Her seviyede eşit temsil vizyonu ile hareket eden derneğimizin misyonu; yetenekli kadınları sektörde daha üst seviyelere taşırken bilgi, eğitim ve tecrübe destekleri sağlayıp kadın liderlerin sayısını, itibarını ve etkilerini arttırarak sektörümüze katkıda bulunmak.

LEAD Network’te bireysel ve kurumsal olmak üzere iki farklı üyelik mevcut. Derneğin üye yapısı nasıl? LEAD Network’e neden üye olunmalı?
Lead Network, Türkiye dahil 8 Avrupa ülkesinde faaliyetlerine devam ediyor. Avrupa’da ise 9000 üyesi mevcut. 2021 yılı hedefimiz, 10 binleri aşmak.
İki tür üyeliğimiz mevcut; bireysel ve kurumsal üyelik. Bunun dışında akademik ve onursal üyeliklerimiz de bulunuyor.
Oluşumumuz, perakende ve tüketim malları sektöründe faaliyet gösteren üst düzey kadın ve erkek yöneticilerden oluşuyor. Sektör spesifik olması anlamında Avrupa ve Türkiye’deki ilk ve tek dernek olduğumuzu da belirtmek isterim.

Bireysel ve kurumsal üyelerinize neler sunuyorsunuz?
Her ay farklı konuşmacıları misafir ettiğimiz ve artık bir klasik haline geline aylık kahvaltı buluşmalarımızla hem sektörün rol modelleri ile bir araya geliyor hem de network imkânı sunuyoruz.
Liderlik eğitimleri, sektörel bilgi ve deneyim paylaşımı, mentorluk programı, yıllık konferanslar yine faaliyetlerimiz arasında yer alıyor. Çok yakın zamanda lansmanını yapacağımız, Koç Üniversitesi ile iş birliği yaptığımız bir de mini MBA programı üzerinde çalışıyoruz.

LEAD Network olarak yılın belli dönemlerinde çeşitli eğitim programları düzenliyorsunuz. Bu programlardan bahsedebilir misiniz?
Ekonomi, liderlik, sektörel sorunlar, kişisel gelişim gibi pek çok önemli konuda uzman konuşmacıları ağırlıyoruz. Eğitimlerimiz de liderlik veya kişisel gelişim içerikli oluyor.
Bunun yanında Ekinoks buluşmalarımızda yılda 2 kez olmak üzere, gece ve gündüzün eşit olduğu günlerde üyelerimize kişisel gelişim eğitimleri hazırlıyoruz.

Mentorluk programınız hakkında bilgi verebilir misiniz? Programın amacı nedir?
LEAD Network Türkiye olarak 2018 yılında hayata geçirdiğimiz “LEAD to LEAD” Mentorluk Programı’nın 3. dönem lansmanını 16 Haziran’da muhteşem bir dijital etkinlikle gerçekleştirdik. European Mentoring and Coaching Council (EMCC) tarafından sertifikalandırılmış LEAD to LEAD Mentorluk Programı’ndaki temel amacımız, çok kıymetli deneyimlere sahip değerli mentorlarımız ile sektörün önde gelen şirketlerinde çalışan kadın liderlerimizden oluşan hevesli mentilerimizi bir araya getirerek üst düzey yönetime katılımlarını veya daha etkin rol almalarını sağlamak üzere gelişimlerini desteklemek.
16 Haziran tarihinde gerçekleştirdiğimiz lansmanımız ile başlattığımız 3. dönem LEAD to LEAD Mentorluk Programımız, 2021 Mart ayında sona erecek olup; bu süre zarfında katılımcılarımızın minimum 6 adet birebir görüşme yapmalarını bekliyoruz. Ayrıca programımıza bu yıl eklediğimiz bir diğer gelişim yolculuğu fırsatı ile iş ortağımız MCT (Management Center Türkiye) tarafından hazırlanan Ekim ve Mart aylarında toplam 4 gün sürecek olan eğitim programlarıyla gelişimlerini destekleyeceğiz. Ayrıca bu sene ilk kez Ocak ayında, mentorlarımız ile vizyoner sohbet amaçlı bir buluşmayı da ajandamıza aldık.
LEAD Network Türkiye olarak; derneğimizin kuruluş amacı olan üst düzey kadın çalışanları desteklemek adına yürüttüğümüz LEAD to LEAD Mentorluk Programı ile üyelerimize mesleki katkının yanı sıra, değerli bir deneyim sunmaktan dolayı çok mutluyuz. Bu programın üyelerimize özel ve ücretsiz olduğunu da ayrıca belirtmek isterim. Programda mentorlerimizdeki kadın ve erkek oranında da dengeli olmaya gayret gösterdik; oranımız kadın %40, erkek %60 oldu.

Her yıl düzenlenen LEAD Network konferansı da oldukça ses getiren etkinliklerinizden biri. 2020’de İstanbul’da gerçekleştirilecekti. Şu andaki durum nedir? Konferans ne zamana ertelendi? Bu etkinliğin önemi nedir?
Öncelikle her sene özel tartışma ve konuşmacı bölümlerinin yer aldığı LEAD Network Türkiye konferansımızı düzenliyoruz. İlk konferansımızda Muhtar Kent’i misafir etmiştik, ikinci konferansımızda ise sektörümüzün çok değerli yöneticileriyle bir araya geldik.
Diğeri ise LEAD Network Avrupa’nın düzenleyeceği global konferans. Global konferansın 7-8 Ekim 2020’de ev sahibi İstanbul ve Türkiye olacaktı fakat pandemi nedeniyle 2021’de fiziki olarak İstanbul’da yapılarak online olarak gerçekleşmesi kararı alındı. 2021 yılındaki konferansla birlikte 600’den fazla global partner ve üyeye İstanbul’da ev sahipliği yapacağız.
2020 yılında konferansımızı yapamadık ama bunun yerini çok hızlı organize olduğumuz webinar’larımız aldı. Çok kıymetli konu ve konuşmacılardan oluşan 20’den fazla webinar ile üyelerimizi bu zorlu dönemde de yalnız bırakmadık. Bu webinar’ların konularını ise çok geniş bir yelpazede, tamamen üyelerimizin ihtiyaç ve beklentilerine yönelik tasarladık. Örneğin; etkili evden çalışma yöntemlerini, pandemi döneminde artan kadına şiddet vakalarını, ekonomiyi ve değişen tüketici davranışlarını konuştuk. Yani, durum ve koşullara adapte olarak, her zamanki gibi üyelerimizin yanında olarak gelişimlerine katkı sağladık. Tüm etkinliklerimize online olarak hız kesmeden devam ediyoruz.

LEAD Network CEO Taahhüdü’nden (CEO Pledge) bahsedebilir misiniz? Bu taahhüdün kapsamı ve amacı nedir? Türkiye’den imzalayan kurumlar hangileri?
LEAD Network CEO Taahhüdü, şirketlerin cinsiyet eşitliğini sağlamak için yapılandırılmış planlar çerçevesinde verdiği bir taahhüt. Kadınların ekonomiye katılımı ve iş yaşamında karşılaştıkları zorluklar üzerine bugüne kadar pek çok araştırma yapıldı. Ne yazık ki araştırma sonuçları hiç de parlak değil. OECD ülkeleri arasında %34 ile en az kadın çalışan sayısına sahip ülkeyiz. Türkiye nüfusunda kadın-erkek oranı neredeyse eşit. %49 kadın, %51 erkek. Oysa kadının istihdama katılım oranı, %32. İşsizlik oranlarına baktığımızda ise kadın işsizlik oranı, %17. Bu anlamda kurumların ve en üst yöneticilerinin farkındalıklarını arttırmak adına CEO Taahhüdü, önemli bir enstrümanımız. Türkiye’den Lila Group, Migros, Coca Cola İçeçek gibi firmalar CEO Taahhüdü’nün imzacısı oldu. Bu taahhüdün globalde 30’dan fazla imzacısı bulunuyor. LEAD Network Türkiye olarak kurumsal üyelerimizin CEO Taahhüdü’nü imzalamalarından memnuniyet duyuyoruz. Çünkü biliyoruz ki bu taahhüt ile beraber cinsiyet eşitliği adına bir aksiyon listesiyle aksiyona geçiyorlar. Üstelik bunun, ülkemiz ve kurumlarımızın ekonomisine de katkısı oldukça yüksek çünkü McKinsey Women Matter Türkiye 2016 raporunda hesaplandığı gibi, Türkiye kadın istihdamını arttırma yönünde güçlü önlemler alırsa, 2025 için koyduğu yüzde 36’lık hedefini yüzde 63’e çıkarabilir; bu sayede GSYİH’sını yüzde 20 arttırarak 200-250 milyar dolara ulaştırabilir.

Hem genel hem de perakende sektörü açısından bakarsak kadın yönetici istihdamında durumumuz nedir? Tablo sizin açınızdan neyi gösteriyor?
Türkiye’de yüksek öğretim mezunları arasındaki kadın oranları eşit; lisans seviyesinde %49, yüksek lisansta %45 ve doktora seviyesinde %46. Bu noktada kadınların aslında erkekler ile alt yapı anlamında eşit olduğunu görüyoruz ancak kadınlar bir noktada cam tavan ile karşılaşıyorlar. Mercer’ın bir araştırmasına göre, üst yönetimde kadın oranı %30 iken erkeklerin oranı %62. Oysa yönetici altında bu oran, aynı araştırmaya göre, %52 kadın ve %48 erkek oluyor. Yani aslında kadınlarımızı yukarı pozisyonlara doğru çıkarken kaybediyoruz.

Çok genel bir soru olacak ama “kadın” istihdamı neden önemli? Kadınların özellikle orta ve üst düzey yönetimde bulunduğu kurumlar, nasıl faydalar elde ediyor?
Kadınlar iş hayatında sadece cinsiyet eşitliğini sağlamak için değil ekonomik değer yaratmak için de daha fazla yer almalılar. Kadınların üst yönetimlerde yer alma oranının artmasının finansal etkilerini gösteren birçok araştırma mevcut.
Peterson Institute for International Economics tarafından yapılan araştırmada, kadın liderlerin CEO, yönetim kurulu üyesi ve üst düzey yönetici rollerinde daha fazla yer aldığı şirketlerin daha karlı olduğunu ortaya konmuş. Uluslararası ölçekte, 91 ülkede farklı sektörlerde yapılan araştırmalarda, halka açık 21.980 şirketin verileri incelenmiş; üst düzey yönetici rollerinde en az %30 oranında kadın olan şirketlerin net karının %6 oranında diğer şirketlerden fazla olduğu görülmüş.
Aslında sektörümüzün tüketicisi genellikle kadın ve kadınların üst düzeyde olmasının şirket karlılığındaki artışı artık net olarak ispatlanmış durumda.
Biz LEAD Network Türkiye olarak bu konuda sektörel data oluşturmak, hedefler koymak ve üye şirketlerimize en başarılı uygulamalarla destek olmaya hazırız. Kurumların mevcut durumlarını analiz etmek ve gelişim alanlarını görmelerini sağlamak üzere bu yıl Diversity Score Card projemizi hayata geçirdik. Kurumsal partnerlerimizle birlikte, çeşitlilik kapsamında ortak geliştireceğimiz projelere liderlik etmek istiyoruz.

GPD’nin 6. Ortak Gelişim Kongresi’nde gelecek hedefleriniz sorulduğunda çok çarpıcı (ve şahsen benim tüylerimi diken diken eden) bir cevap verdiniz: “Bizim yegâne hedefimiz, LEAD Network gibi derneklerin ortadan kalkması. Çünkü bu sorunun artık konuşulmaması gerektiğini savunuyoruz.” Soruyu şöyle soralım: Kısa ve orta vadede hedefleriniz nelerdir?
Konferansta paylaştığım hedef baki olmak üzere bunu gerçekleştirmek adına kısa ve orta vadeli hedefimiz, kurumsal ve bireysel destekçilerimizi arttırarak daha fazla kişiye erişebilmek. Kurumsal destekçilerimizle hayata geçireceğimiz projelerimiz sayesinde çeşitlilik ve kapsayıcılık adına farkındalık çalışmalarını arttırmak ve kadınların gelişimine katkıda bulunmak istiyoruz.

Exit mobile version